در پی توقف آخرین دور مذاکرات آتشبس در غزه و آزادی گروگانها، ترامپ روز جمعه گفت معتقد است که نتانیاهو باید کار حماس را تمام کند. این در حالی است که در روزهای اخیر گزارشهای بسیاری از قحطی و مرگ اهالی غزه بر اثر گرسنگی منتشر شده است و رهبران جهانی نسبت به «فاجعه انسانی» ابراز نگرانی کردند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا روز جمعه در پی گفتگوی تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل گفت: «حماس واقعا نمیخواست توافقی صورت بگیرد. به نظرم آنها میخواهند بمیرند و این خیلی بد است. به نقطهای رسیدهایم که باید کار را تمام کرد.»
آقای ترامپ گفت که اسرائيلیها «باید بجنگند و غزه را پاکسازی کنند. باید از شر حماس خلاص شد.»
رئيسجمهوری آمریکا افزود که همواره بر این باور بوده است که حماس نمیخواهد گروگانهای باقیمانده را آزاد کند، زیرا آنها را «برگ برنده» و «سپر محافظ» خود میدانند.
دونالد ترامپ گفت: «وقت کشتن [اعضای حماس] فرا رسیده است.»
اسرائیل در دو سال گذشته، بیشتر فرماندهان نظامی حماس را که در حملات هفتم اکتبر نقش داشتند و همچنین هزاران شبهنظامی این گروه را کشته است. با این حال، حماس همچنان تغییر در خواستههای اصلی خود برای حصول آتشبس و آزادی گروگانها اعمال نکرده است. نمایندگان حماس در دوحه پیوسته گفتهاند که اسرائيل حاضر به توقف جنگ نیست.
در نتیجه، مشخص نیست که آیا تشدید درگیریها میتواند آنچه در بیست ماه گذشته میسر نشده را ممکن کند یا نه.
اسرائيل هفته گذشته با طرح آتشبس ارائهشده از سوی قطر و مصر موافقت کرد، اما حماس تلاش کرد پیشنهاد متقابل ارائه دهد که بلافاصله از سوی اسرائیل رد شد و مذاکرات غیرمستقیم در دوحه که تا آن زمان پیشرفتهایی نیز داشت، فروپاشید.
اسرائیل سپس تیم مذاکرهکننده خود را فراخواند و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا طی بیانیهای گفت که پاسخ حماس «نشاندهنده فقدان اراده برای دستیابی به آتشبس» است و آمریکا اکنون برای بازگرداندن گروگانها به بررسی گزینههای جایگزین میپردازد.
بنیامین نتانیاهو روز جمعه ضمن تایید سخنان آقای ویتکاف گفت که اسرائیل و آمریکا در پی «گزینههای جایگزینی برای بازگرداندن گروگانها، پایان دادن به حاکمیت حماس در غزه، و تضمین صلح پایدار برای اسرائیل و منطقه» خواهند بود.
یک مقام بلندپایه اسرائیلی گفت که ماهیت این «گزینههای جایگزین» هنوز دقیقا مشخص نیست.
او با تاکید بر این که فروپاشی کامل مذاکرات به سود اسرائیل نخواهد بود، افزود، برای این که مذاکرات از بنبست خارج شود، «ایجاد یک بحران» لازم بود.
وزارت بهداشت غزه روز جمعه اعلام کرد در ۲۴ ساعت گذشته ۹ نفر دیگر در این منطقه بر اثر عوارض ناشی از گرسنگی جان خود را از دست دادهاند. به گفته این نهاد، در روزهای اخیر ۱۲۲ فلسطینی، از جمله ۸۳ کودک، با علائم مشابه جان باختهاند.
اگرچه دولت اسرائیل همچنان قحطی در غزه را انکار میکند، یک مقام ارشد ارتش اسرائیل روز جمعه اذعان کرد که اوضاع انسانی در غزه «بسیار وخیم» است.
این مقام اسرائیلی گفت که دولت این کشور به اردن و امارات اجازه خواهد داد تا بار دیگر امداد هوایی و ارسال محمولههای غذا از طریق آسمان به غزه را از سر بگیرند. این اقدام، آخرین بار در زمان اوج بحران غذایی سال ۲۰۲۴ انجام شد و آمریکا نیز در آن زمان تحت دولت جو بایدن در این عملیات شرکت داشت.
میانجیگران قطری و مصری روز جمعه در بیانیهای اعلام کردند که در دو هفته گذشته مذاکرات پیشرفتهایی داشته است و اکنون طرفین صرفا برای انجام مشورتهای داخلی، مذاکرات را بهطور موقت متوقف کردهاند و گفتگوها در روزهای آینده از سر گرفته خواهد شد.
به گفته یک منبع آگاه، میانجیگران در تلاشند که مذاکرات را اوایل هفته آینده از سر بگیرند، اما مقامات اسرائیلی گفتهاند که فعلا برنامهای برای اعزام مجدد هیات مذاکرهکننده به دوحه وجود ندارد.
رهبران بریتانیا، آلمان و فرانسه روز جمعه طی تماس تلفنی درباره وضعیت غزه گفتگو کرده و در بیانیهای اعلام کردند: «زمان آن رسیده که جنگ در غزه پایان یابد. ما از همه طرفها میخواهیم با دستیابی به آتشبس فوری به این درگیری پایان دهند.»
آنها با تاکید بر این که «فاجعه انسانی» در غزه «باید همین حالا پایان یابد»، از دولت اسرائیل خواستند «محدودیتها بر جریان کمکهای بشردوستانه را فورا بردارد و به سازمان ملل و به نهادهای بشردوستانه اجازه انجام وظایف خود جهت مقابله با گرسنگی را بدهد.»
در این بیانیه همچنین آمده است: «اسرائیل باید به تعهدات خود طبق حقوق بینالملل بشردوستانه پایبند باشد.»