پادکست | افسانه های رایج خودرویی؛ از واقعیت تا شایعه

دنیای خودرو پر از این باورهای قدیمی است که سینه‌به‌سینه نقل می‌شوند اما پیروی کورکورانه از این شنیده‌ها نه تنها کمکی به سلامت خودروی شما نمی‌کند، بلکه می‌تواند به فرسایش بیشتر و هزینه‌های اضافی منجر شود. وقت آن رسیده که این افسانه‌ها را با واقعیت‌های فنی به چالش بکشیم.

پادکست صوتی:

شایعه ۱: استفاده از کولر، مصرف سوخت را به شدت بالا می برد.

این یکی از معروف ترین و در عین حال، پیچیده ترین شایعات است.

واقعیت: بله، استفاده از کولر (سیستم تهویه مطبوع یا A/C) مصرف بنزین را افزایش می دهد، اما نه به آن شدتی که تصور می شود و شرایط در آن بسیار تأثیرگذار است.

کمپرسور کولر بساری از خودروها از طریق یک تسمه، نیروی خود را مستقیماً از موتور دریافت می کند. زمانی که شما دکمه A/C را فشار می دهید، این کمپرسور وارد مدار شده و مانند یک بار اضافی بر روی موتور عمل می کند. برای جبران این بار، موتور مجبور است سوخت بیشتری مصرف کند تا قدرت لازم را تولید نماید.این افزایش بسته به نوع خودرو، قدرت موتور، دمای هوا و شرایط رانندگی (شهری یا جاده ای) متغیر است اما به طور میانگین بین ۵ تا ۱۰ درصد به مصرف سوخت اضافه می کند.

 یک باور عمومی دیگر این است که پایین دادن شیشه ها همیشه بهتر از روشن کردن کولر است. این موضوع فقط در سرعت های پایین و رانندگی شهری صادق است. در سرعت های بالا (مثلاً بالای ۸۰ کیلومتر بر ساعت)، باز بودن پنجره ها به دلیل ایجاد مقاومت شدید آیرودینامیکی، بار بیشتری به موتور تحمیل می کند تا جایی که مصرف سوخت ناشی از آن می تواند از مصرف سوخت کولر بیشتر شود!

بیشتر بخوانید:

پادکست | رازهای نگهداری گیربکس خودرو در جهنم تابستان

قبل از خرید این خودروها چندبار فکر کنید

پادکست | خودروی بنزینی بخریم یا هیبریدی؟

شایعه ۲: آیا استفاده از روغن موتور غلیظ تر برای خودرو

یک باور بسیار رایج این است که با افزایش کارکرد موتور، باید از روغن "سنگین تر" یا غلیظ تر استفاده کرد.

واقعیت: این کار در اکثر مواقع توصیه نمی شود و می تواند بیشتر از آنکه مفید باشد، مضر باشد. بهتر است به ویسکوزیته توصیه شده توسط سازنده پایبند بمانید. منطق پشت این شایعه این است که در موتورهای کارکرده، به دلیل فرسایش، فاصله بین قطعات متحرک (مانند رینگ پیستون و سیلندر) کمی بیشتر می شود. طرفداران این نظریه معتقدند روغن غلیظ تر می تواند این فاصله ها را بهتر پر کند، فشار روغن را ثابت نگه دارد و از روغن سوزی جلوگیری کند. اما مهندسی موتورهای مدرن پیچیده تر از این است.

خطر اصلی در استارت سرد: بیشترین فرسایش موتور در چند ثانیه اول استارت و قبل از رسیدن روغن به تمام قطعات رخ می دهد. روغن غلیظ تر در هوای سرد بسیار دیرتر به قطعات حساس و بالایی موتور مانند میل سوپاپ می رسد و این یعنی افزایش شدید فرسایش در لحظات ابتدایی کارکرد موتور.

مسدود شدن کانال های باریک روغن: موتورهای امروزی با تلرانس های بسیار دقیقی ساخته شده اند و کانال های روغن بسیار باریکی دارند. روغن غلیظ به سختی از این کانال ها عبور می کند و ممکن است روانکاری در برخی نقاط به درستی انجام نشود.

شایعه ۳: بکسل کردن با خودروهای دنده اتوماتیک

بسیاری از رانندگان بر این باورند که هرگز نباید با یک خودروی دنده اتوماتیک وسیله ای را بکسل کرد، زیرا این کار گیربکس را نابود می کند.

واقعیت: این یک باور قدیمی است که عمدتاً به گیربکس های ضعیف گذشته مربوط می شود. اکثر خودروهای اتوماتیک مدرن قادر به بکسل کردن هستند، اما این کار نیازمند رعایت دقیق محدودیت ها و اقدامات احتیاطی است. بکسل کردن نادرست، قطعاً برای گیربکس خطرناک است. دشمن شماره یک گیربکس های اتوماتیک، حرارت بیش از حد است. هنگام بکسل کردن، فشار زیادی به گیربکس و به خصوص قطعه ای به نام "مبدل گشتاور" (Torque Converter) وارد می شود که باعث تولید حرارت شدید می گردد. این حرارت، روغن گیربکس را تجزیه کرده و خاصیت روانکاری آن را از بین می برد که نهایتاً منجر به فرسایش و خرابی کامل گیربکس می شود.

مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو مهم ترین قدم است. در دفترچه، حداکثر ظرفیت بکسل (Towing Capacity) خودروی شما به صراحت ذکر شده است. هرگز از این وزن تجاوز نکنید. برخی خودروها نیز ممکن است اصولاً برای بکسل طراحی نشده باشند. همچنین هنگام حمل بارهای سنگین، به خصوص در مسیرهای شیب دار، بهتر است آخرین دنده را از مدار خارج کنید (مثلاً به جای حالت D از ۳ یا ۴ استفاده کنید). این کار از فشار به گیربکس می کاهد.

شایعه ۴: بنزین سوپر برای هر ماشینی بهتر است و قدرت را افزایش می دهد.

بسیاری تصور می کنند اگر برای خودروی معمولی خود بنزین سوپر بزنند، شتاب و قدرت آن بیشتر می شود.

واقعیت: کاملاً غلط است. اگر خودروی شما برای بنزین معمولی طراحی شده، استفاده از بنزین سوپر هیچ تأثیری بر عملکرد آن ندارد و صرفاً هدر دادن پول است. عدد اکتان فقط به معنای مقاومت سوخت در برابر خودسوزی (ناک) است، نه میزان انرژی یا قدرت آن. ECU خودرویی که برای بنزین معمولی (مثلاً اکتان ۸۷) طراحی شده، برنامه ریزی نشده تا از قابلیت ضد ناک بودن بنزین اکتان بالا (مثلاً ۹۵) استفاده کند. در نتیجه، هیچ تغییری در زمان بندی جرقه ایجاد نمی کند و شما هیچ قدرت اضافه ای دریافت نخواهید کرد.

شایعه ۵: گیربکس های دستی همیشه کم مصرف تر هستند.

این موضوع  تا یک دهه پیش تقریباً همیشه درست بود.

واقعیت: دیگر نه! گیربکس های اتوماتیک مدرن، به خصوص انواع CVT و دوکلاچه (DCT)، در بسیاری از موارد می توانند کم مصرف تر از گیربکس های دستی باشند. گیربکس های اتوماتیک قدیمی (معمولاً ۴ سرعته) به دلیل اتلاف انرژی و تعداد دنده های کمتر، پرمصرف تر بودند. اما تکنولوژی به شدت پیشرفت کرده است. گیربکس های CVT (ضریب متغیر پیوسته) تعداد دنده بی نهایت دارند و همیشه موتور را در بهینه ترین دور ممکن برای مصرف سوخت نگه می دارند. گیربکس های DCT (دوکلاچه) نیز تعویض دنده های بسیار سریع و با کمترین اتلاف انرژی دارند. حتی گیربکس های اتوماتیک معمولی امروزی نیز با داشتن ۸، ۹ یا حتی ۱۰ دنده، می توانند موتور را در دورهای پایین تری نگه دارند که به کاهش مصرف سوخت کمک می کند.

سخن پایانی

دنیای خودرو دائماً در حال تغییر است. بهترین و معتبرترین منبع اطلاعات برای وسیله نقلیه شما، دفترچه راهنمای مالک است که توسط سازنده تهیه شده. به جای اعتماد به شایعات و باورهای قدیمی، به علم و تکنولوژی روز اعتماد کنید. با دانش صحیح، نه تنها از خودروی خود بهتر مراقبت می کنید، بلکه در هزینه های نگهداری و مصرف سوخت نیز صرفه جویی خواهید کرد.