پادکست|اوج گیری مجدد تنش میان بغداد و اربیل

پادکست|اوج گیری مجدد تنش میان بغداد و اربیل

در نودمین شماره از پادکست «در عمق» به موضوع اختلافات جدید میان اقلیم کردستان عراق و دولت مرکزی این کشور می پردازیم و تبعات آن را بررسی می‌کنیم.

گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ نودمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و همچنین شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز سه‌شنبه 20 خرداد ماه 1404 ضبط و منتشر شد. در این شماره «علیرضا مجیدی»، کارشناس مسائل خاورمیانه اختلافات میان اربیل و بغداد را در آستانه انتخابات پارلمانی عراق بررسی می کند.

0 seconds of 0 secondsVolume 90%
Press shift question mark to access a list of keyboard shortcuts
00:00
00:00
00:00
 

اختلافات میان اربیل و بغداد عمدتاً حول شش پرونده اصلی شکل می‌گیرد که این مسائل، ساختار سیاسی عراق و روابط اقلیم کردستان با دولت مرکزی را به شدت تحت تاثیر قرار داده‌اند. اگرچه در مقاطع مختلف ممکن است سطح این اختلافات و تنش‌ها شدت و ضعف پیدا کند یا حتی به صورت موقت حل‌وفصل و به حال تعلیق درآید، اما ماهیت این شش پرونده به گونه‌ای است که همیشه به عنوان نقاط بحران بالقوه باقی می‌مانند و با هر تغییر شرایط یا تحولات سیاسی، دوباره به صدر اخبار و مذاکرات باز می‌گردند.

بنیادین‌ترین و مهم‌ترین پرونده، «تعیین حدود و مرزهای اقلیم کردستان عراق» است. طبق قانون اساسی عراق که پس از سقوط صدام تدوین شد، کشور به شکل فدرالی اداره می‌شود و اقلیم کردستان نیز به عنوان یکی از اجزای این فدراسیون با سه استان اصلی دهوک، اربیل و سلیمانیه به رسمیت شناخته شد. اما هم‌زمان، چهار منطقه دیگر وجود دارد که وضعیت آن‌ها روشن نیست و به طور دائم مورد مناقشه قرار دارند. اصل 140 قانون اساسی عراق سازوکاری را برای تعیین تکلیف آینده این مناطق پیش‌بینی کرده است، اما به دلیل مسائل و فشارهای سیاسی مختلف، این اصل هرگز به طور کامل اجرایی نشده و وضعیت مناطق مورد مناقشه همچنان بلاتکلیف مانده است.

این چهار منطقه مورد اختلاف عبارت‌اند از: نخست، استان مهم و استراتژیک کرکوک با منابع نفتی و جایگاه ژئوپولتیک خاص؛ دوم، منطقه شمال استان دیاله، به‌ویژه شهرستان‌های خانقین و مندلی که عمدتاً دارای جمعیت کرد هستند؛ سوم، دشت‌های شرق و جنوب استان نینوا که اقوام و مذاهب گوناگون و همچنین کردها در آن حضور دارند و به دلیل وضعیت خاص قومی، مذهبی و امنیتی محل مناقشه است؛ و چهارم، منطقه سنجار (شنگال) در غرب استان نینوا که اکثریت ساکنان آن را پیروان آیین ایزدی (یزیدیان) تشکیل می‌دهند. هر چهار منطقه، بنا بر تحولات سیاسی و امنیتی، گاه در کنترل اربیل و گاه در کنترل بغداد قرار گرفته‌اند و طرفین همواره نسبت به حاکمیت آن‌ها مدعی هستند.

تحولات دوران مبارزه با داعش موجب شد تا بخش‌هایی از این مناطق توسط نیروهای اقلیم کردستان و پیشمرگه‌ها آزاد و تصرف شود اما پس از پایان این دوره و با افزایش اقتدار و تحرک دولت مرکزی، در سال 2017 با فرمان نخست‌وزیر وقت عراق (حیدر عبادی) ارتش عراق و نیروهای امنیتی وارد این مناطق شدند و کنترل را به طور مجدد به بغداد بازگرداندند. این رخداد عملاً مناطق مناقشه‌برانگیز را دوباره به حلقه بحران میان اربیل و بغداد تبدیل کرد و نشان داد که حل این مسائل، در فقدان اراده سیاسی و توافق نهایی، فقط می‌تواند ماهیت ظاهری و موقتی پیدا کند.

بیشتر بخوانید

به این ترتیب، اختلاف حدود سرزمینی و اجرای اصل 140 قانون اساسی همچنان مهم‌ترین پرونده اختلاف میان کردها و دولت مرکزی عراق محسوب می‌شود و تا زمان رسیدن به توافقی پایدار، صحنه سیاسی عراق مستعد بازتولید بحران و تنش در این محور خواهد بود.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط
پربیننده‌ترین اخبار بین الملل
اخبار روز بین الملل
آخرین خبرهای روز
مدیران
تبلیغات
رازی
مادیران
شهر خبر
فونیکس
او پارک
پاکسان
طبیعت
میهن
گوشتیران
triboon
تبلیغات