به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز، در حالی‌که دولت «سیدعلی مدنی‌زاده» را به‌عنوان وزیر پیشنهادی اقتصاد به مجلس معرفی کرده است، موج تازه‌ای از پیامک‌های تخریبی علیه وی برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حال ارسال است؛ پدیده‌ای که در سال‌های اخیر بارها در مواجهه با موضوعات حساس و کلان پارلمانی مشاهده شده است.
بیشتر بخوانید؛
سیدعلی مدنی‌زاده و مارپیج رای اعتماد نمایندگان/ دیدگاه «بازار آزاد» می‌تواند مشکلات اقتصاد را حل کند؟
پیامک‌هایی که با ادبیاتی مشابه، منسجم و هدفمند از شماره‌هایی ناشناس و متنوع برای نمایندگان فرستاده می‌شود، بار دیگر این پرسش را مطرح کرده که منشأ آن‌ها چیست و چه جریانی در پشت پرده‌ی آن‌ها قرار دارد. این اقدامات از منظر بسیاری از ناظران، می‌تواند نوعی عملیات روانی و فشاری سازمان‌یافته برای تأثیرگذاری بر آرای نمایندگان تلقی شود؛ با این تفاوت که این بار، ظاهراً هدف نهایی می‌تواند متفاوت از ظاهر ماجرا باشد.
مجتبی زارعی، نماینده مردم تهران درباره میزان تاثیر این پیامک‌ها برای آرای نمایندگان نوشته است: «هنوز تصمیمی در باره جناب مدنی‌زاده نگرفتم و هیچ اعتنایی به پیامک‌سازان هم نخواهم کرد؛ به وقتش تصمیم می‌گیرم و رای خود را هم علنی می‌کنم.» این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در بخش دیگری از یادداشت تلگرامی خود درباره ضرورت نظارت نهادهای امنیتی بر پدیده پیامک‌های انبوه ناشناس نوشته است: «منتظر گزارش وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه هستم؛ این کار تخصصیِ اطلاعاتی و امنیتی هیچ ربطی به گروه‌های سیاسی و هو و جنجال و اظهارات سلبریتی های سیاسی فضای مجازی ندارد.»
تکرار سناریو پیامکی؛ از برجام تا مدنی‌زاده
در سال‌های اخیر، هرگاه مجلس شورای اسلامی در آستانه تصمیم‌گیری درباره موضوعات کلیدی همچون بررسی صلاحیت وزرا یا تصویب طرح‌ها و لوایح مهم قرار گرفته، پدیده‌ای تکراری و نگران‌کننده بار دیگر تکرار شده است. این پیامک‌ها که اغلب با لحنی مشابه، محتوایی هم‌سو و از شماره‌هایی ناشناس ارسال می‌شوند، از سوی گروه‌هایی در داخل و حتی خارج از مجلس پشتیبانی می‌شوند؛ گروه‌هایی که به‌نظر می‌رسد تلاش دارند اراده خود را بر رأی نمایندگان منتخب ملت تحمیل کنند.
البته این نخستین بار نیست که پیامک‌های گروهی به ابزاری برای اعمال فشار بر نمایندگان تبدیل می‌شود. تنها چند هفته پیش، در جریان انتخابات اجلاسیه دوم مجلس دوازدهم در خردادماه، مجموعه‌ای از پیامک‌ها علیه محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، به نمایندگان ارسال شد تا آن‌ها را از رأی دادن به وی بازدارند. در واکنش به این اقدام، موسی غضنفرآبادی، رئیس فراکسیون انقلاب اسلامی به خبرنگار ایسکانیوز گفت: «جبهه‌ای خاص برای تخریب آقای قالیباف فعال شده و با پیامک‌هایی که به نمایندگان می‌دهند، به‌شدت به دنبال کاهش رأی او در انتخابات هیئت‌رئیسه هستند. این کار ناعادلانه است.»
در زمستان سال ۱۴۰۳ نیز عده ای که خواستار ابلاغ قانون حجاب بودند با ارسال پیامک‌هایی نمایندگان مجلس را در این‌باره تحت فشار قرار دادند.
اما یکی از نقاط عطف این پدیده به سال ۱۳۹۴ بازمی‌گردد، زمانی که مجلس در حال بررسی برجام بود. در آن مقطع، نمایندگان روزانه با ده‌ها تا صدها پیامک روبه‌رو بودند که آن‌ها را از رأی مثبت به برجام برحذر می‌داشت. روندی مشابه نیز در زمان بررسی کنوانسیون‌های CFT و پالرمو تکرار شد، تا جایی که پیام‌هایی با لحن تهدیدآمیز از جمله «در قیامت پاسخگو باشید» برای نمایندگان ارسال می‌شد.
در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نیز در بحبوحه بررسی طرح صیانت از فضای مجازی، پیامک‌هایی با مضامینی مانند «صیانت=حفظ اخلاق خانواده» یا در سوی دیگر «صیانت=قتل آزادی بیان» برای نمایندگان ارسال شد. نکته قابل تأمل آن است که ساختار این پیامک‌ها عمدتاً یکسان است؛ از شماره‌های ناشناس ارسال می‌شوند، لحنی مشابه دارند و تاکنون اقدام مؤثری برای مقابله با این موج‌های سازمان‌یافته روانی انجام نشده است.
در ادامه گفتگوی ایسکانیوز با سیدمرتضی محمودی نماینده تهران و عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها، روح‌الله لک علی‌آبادی نماینده لرستان و عضو کمیسیون بهداشت احمد بیگدلی نماینده زانجان و عضو کمیسیون اجتماعی را در این زمینه می‌خوانید:
نمایندگان روزانه مجبور به حذف ۳۰۰ تا ۵۰۰ پیامک هستند
محمودی درباره پدیده ارسال پیامک‌های انبوه برای نمایندگان مجلس در مقاطع حساسی مانند بررسی صلاحیت علی مدنی‌زاده، وزیر پیشنهادی اقتصاد به خبرنگار سیاسی ایسکانیوز گفت: در بزنگاه‌های سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری مجلس، شاهد هجوم پیامک‌هایی هستیم که از شماره‌های متنوع و از سراسر کشور با ادبیاتی یکسان و مشابه ارسال می‌شوند. این پیامک‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که مشخصاً از یک الگوی متنی واحد پیروی می‌کنند، گویی توسط یک ربات یا سرور خاص مدیریت شده یا حتی افرادی مشخص این اقدام را انجام می‌دهند.
وی با تأکید بر لزوم ورود دستگاه‌های امنیتی و نظارتی به این موضوع، افزود: لازم است این نهادها با جدیت به بررسی نحوه ارسال این پیامک‌ها، شناسایی مبادی آن و جریان‌های پشت پرده این اقدام بپردازند تا این مسئله یک‌بار برای همیشه شفاف‌سازی شود.
محمودی با اشاره به تأثیرات منفی این پیامک‌ها بر نمایندگان، توضیح داد: این پیامک‌های انبوه به‌ویژه در مقاطع حساس تصمیم‌گیری و قانون‌گذاری به دو شکل بر نمایندگان اثر می‌گذارند؛ نخست، حجم بالای پیامک‌ها با ایجاد مزاحمت، دسترسی به پیام‌های مهم را دشوار می‌کند. نمایندگان مجبورند برای یافتن یک پیام ضروری، میان انبوه پیامک‌های کاذب جست‌وجو کنند. دوم، این حجم پیامک می‌تواند بر ذهنیت نمایندگان تأثیر روانی گذاشته و تمرکز آن‌ها را در فرآیندهای حساس مختل کند، گاهی نمایندگان روزانه مجبور به حذف ۳۰۰ تا ۵۰۰ پیامک هستند که این موضوع علاوه بر اتلاف وقت، به چالشی جدی برای مدیریت ارتباطات کاری آن‌ها تبدیل شده است.
نمایندگان مجلس از شأن و استقلال فکری برخوردارند
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها، در ادامه اظهارات خود تأکید کرد: نمایندگان مجلس از شأن و استقلال فکری برخوردارند و تصمیم‌گیری‌هایشان بر اساس عقلانیت و بررسی‌های کارشناسی صورت می‌گیرد. هر یک از نمایندگان، با سوابق تحصیلی، اجرایی، نظارتی یا مدیریتی، دارای استقلال فکری و تصمیم‌گیری هستند. آن‌ها در فرآیند قانون‌گذاری و نظارت بر اساس شاخص‌ها و مولفه‌های مشخص عمل می‌کنند، موضوعات را با دقت بررسی کرده و با بهره‌گیری از نظرات کارشناسان، مشاوره با مرکز پژوهش‌های مجلس، تحلیل دیدگاه‌های مختلف و استنباط شخصی خود به تصمیم نهایی می‌رسند.
وی افزود: این تصور که عده‌ای گمان می‌کنند با هجوم پیامک‌های انبوه می‌توانند نظر نمایندگان را تغییر دهند، کاملاً نادرست است. اگر نماینده‌ای با فشار پیامکی تغییر رأی دهد، این موضوع بسیار نگران‌کننده و تأسف‌بار خواهد بود و نشان‌دهنده ضعف در استقلال فکری است که شایسته جایگاه نمایندگی نیست.
ارسال‌کنندگان پیامک‌ها از فشار روانی آن بر نمایندگان اطلاع دارند
نماینده مردم تهران در مجلس مجلس، درباره تأثیر پیامک‌های انبوه بر روند بررسی صلاحیت علی مدنی‌زاده، وزیر پیشنهادی اقتصاد گفت: ارسال‌کنندگان این پیامک‌ها آگاهانه عمل می‌کنند و از مزاحمت و فشار روانی ناشی از این پیام‌ها بر نمایندگان اطلاع دارند. آن‌ها حتی می‌دانند که این اقدامات ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد و به نظر می‌رسد همین نتیجه معکوس هدف اصلی آن‌هاست.
وی افزود: به عنوان مثال در آستانه بررسی صلاحیت آقای مدنی‌زاده، دو اتفاق رخ می‌دهد؛ نخست، اظهارات برخی افراد مانند آقای همتی که با حمله به نمایندگان، اتهامات بی‌اساس مطرح کرده و ادعاهایی را بیان می‌کنند که قطعاً مورد پیگیری قانونی نمایندگان قرار خواهد گرفت. این اقدامات به‌منظور طراحی فضایی است که فشار افکار عمومی بر نمایندگان تأثیر بگذارد و آن‌ها را تحت فشار قرار دهد تا به گزینه پیشنهادی رأی مثبت دهند. فارغ از این‌که نظر نمایندگان مثبت یا منفی باشد، این فضاسازی‌ها قابل تأمل است.
محمودی در ادامه با بیان این که مسئله دوم، ارسال پیامک‌های انبوه است، تصریح کرد: به‌طور مثال، روزانه حجم بالایی از پیامک‌ها با مضمون مخالفت با آقای مدنی‌زاده و درخواست رأی منفی به او برای نمایندگان ارسال می‌شود. این پیامک‌ها در برخی نمایندگان بی‌تأثیر است و آن‌ها بر اساس تصمیم مستقل خود رأی مثبت یا منفی می‌دهند. اما این حجم پیامک می‌تواند باعث کلافگی و آشفتگی ذهنی نمایندگان شود. این پیامک‌های متعدد با محتوای یکسان ممکن است نظام فکری نماینده را مختل کند و وی در این شرایط احساس کند جریان سیاسی خاصی در تلاش است با این فشارها ذهنش را تحت تأثیر قرار دهد، که این خود می‌تواند به تصمیم‌گیری نماینده جهت خاصی ببخشد.
این عضو کمیسیون شوراها درباره سابقه این پیامک‌ها نیز گفت: چندین بار از این اتفاقات افتاده است مانند انتخابات اجلاسیه مجلس و یا تفکیک وزارات راه که همگی نتیجه معکوس داشت.
پیامک‌ها نه تنها نظر نمایندگان را تغییر نمی‌دهند بلکه نتیجه معکوس دارند
محمودی در پاسخ به این پرسش که آیا پیامک‌های انبوه تأثیری بر نظرات نمایندگان داشته است یا خیر، گفت: این پیامک‌ها در درجه اول آشفتگی ذهنی و ناراحتی ایجاد می‌کنند. تصور کنید از صبح تا نیمه‌شب، پیامک‌هایی با محتوای یکسان و مشخص درباره یک موضوع خاص به‌طور مداوم برای شما ارسال شود و حافظه گوشی شما را پر کند. این وضعیت نه‌تنها نظر شما را مطابق با محتوای پیامک‌ها تغییر نمی‌دهد، بلکه نتیجه معکوس به دنبال دارد.
وی افزود: این پیامک‌ها باعث عصبانیت، کلافگی و آشفتگی نمایندگان می‌شوند و ممکن است برخی نمایندگان به دلیل این مزاحمت، واکنشی برخلاف محتوای پیامک‌ها نشان دهند. به عبارت دیگر، اگر پیامک‌ها به‌منظور جلوگیری از رأی مثبت به فردی ارسال شوند، نماینده ممکن است به دلیل این فشارها برعکس عمل کند و رأی مثبت دهد.
نماینده مردم تهران ادامه داد: به نظرم می‌رسد افرادی که پشت این پیامک‌ها هستند، دقیقاً به دنبال همین نتیجه معکوس‌اند. به عنوان مثال، احتمال می‌دهم—هرچند این قطعی نیست—که حامیان یک فرد، مانند آقای مدنی‌زاده، عمداً پیامک‌های انبوهی در مخالفت با وی ارسال می‌کنند تا با ایجاد آشفتگی و ناراحتی، نماینده را به سمت رأی مثبت سوق دهند. نماینده در این شرایط ممکن است فکر کند: «حالا که می‌خواهید به من خط دهید، من برعکس عمل می‌کنم»، و این دقیقاً همان نتیجه‌ای است که طراحان این پیامک‌ها دنبال می‌کنند.
وی با بیان این که دستگاه‌های نظارتی باید این موضوع را با جدیت پیگیری کنند، تاکید کرد: منطقاً اگر کسی به دنبال ارائه مشاوره یا نظر مشروع به نماینده باشد، این کار از طریق ارسال پیامک‌های انبوه انجام نمی‌دهد. این روش نه‌تنها سازنده نیست، بلکه به اختلال در فرآیند تصمیم‌گیری نمایندگان منجر می‌شود.
قطعاً باید با این وضعیت برخورد شود
محمودی در پاسخ به این پرسش که چرا نهادهای امنیتی و مجلس هنوز به موضوع ارسال پیامک‌های انبوه ورود نکرده‌اند، گفت: ما نیز همین سؤال را داریم و از دستگاه‌های نظارتی می‌خواهیم این مسئله را با جدیت پیگیری کرده و نتایج آن را به ما اعلام کنند. قطعاً باید با این وضعیت برخورد شود چرا که شرایط کنونی به هیچ‌وجه مطلوب نیست.
وی افزود: گاهی شهروندان دغدغه‌ای دارند و از روش‌های مشخصی مانند جمع‌آوری طومار با هزاران امضا، ایجاد پویش‌های مجازی، مراجعه حضوری به دفاتر نمایندگان یا ارتباط مکتوب و تلفنی برای بیان نظرات خود استفاده می‌کنند. این روش‌ها پذیرفته‌شده و منطقی است. اما وقتی یک ربات یا سیستم، تحت دستور فردی خاص، شبانه‌روز هزاران پیامک با ادبیاتی یکسان و مشخص برای نمایندگان ارسال می‌کند، این اقدام نه‌تنها پسندیده نیست، بلکه صرفاً مزاحمت ایجاد می‌کند.
حجم این پیامک‌ها باعث می‌شود درخواست‌های واقعی مردم گم شود
روح‌الله لک علی‌آبادی، نماینده مردم لرستان نیز درباره ارسال گسترده پیامک‌های انبوه در مقاطع حساس به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: پیش‌تر در صحن علنی نسبت به این موضوع تذکر داده‌ام و تأکید کرده‌ام که این پیامک‌ها هیچ تأثیری بر تصمیم‌گیری نمایندگان ندارد اما متأسفانه این روند همچنان ادامه دارد. پیامک‌ها توهین به شعور نمایندگان است و وقت آن‌ها را هدر می‌دهد.
وی افزود: گوشی تلفن همراه نمایندگان برای ارتباط با مردم در نظر گرفته شده، اما حجم انبوه این پیامک‌ها باعث می‌شود درخواست‌های واقعی مردم در میان آن‌ها گم شود. برخی از شماره‌های ارسال‌کننده شخصی هستند و قابل پیگیری‌اند. نهادهای امنیتی باید این موضوع را با جدیت بررسی کنند. این پیامک‌ها دیگر محدود به موضوعات مهم نیست و برای هر مسئله‌ای ارسال می‌شوند، اما پاسخ نمایندگان به این اقدامات یک «نه» قاطع است.
لک علی‌آبادی خاطرنشان کرد: منشأ این پیامک‌ها مشخص نیست؛ نمی‌دانیم داخلی است یا از سوی جریان‌های ضد انقلاب هدایت می‌شود. فضای موجود کمی غبارآلود است و نیاز به شفاف‌سازی دارد.
این نماینده مجلس، در پاسخ به این پرسش که چرا پیامک‌های انبوه تنها در مواقع حساس ارسال می‌شوند، گفت: این پیامک‌ها انواع مختلفی دارند؛ برخی حاوی درخواست و خواهش، برخی حاوی تهدید هسند و از هر نوع پیامی در آن‌ها یافت می‌شود. اما همه این پیامک‌ها بی‌ارزش هستند، وقت نمایندگان را هدر می‌دهند و باری بر دوش نظام تحمیل می‌کنند.
وی افزود: نمایندگان فرصتی برای بررسی این پیامک‌ها ندارند. حجم انبوه این پیام‌ها باعث می‌شود ارتباط نمایندگان با شهروندان مختل گردد.
اگر منشأ این پیامک‌ها خارجی باشد باید دستگاه‌های امنیتی ورود کنند
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در پاسخ به این پرسش که چرا مجلس و نهادهای امنیتی، به ماجرای ارسال پیامک‌های انبوه خاتمه نمی‌دهند، گفت: حساسیت کنونی مجلس در گذشته به این شدت وجود نداشت و یا تذکرات لازم در این خصوص مطرح نشده بود. این پیامک‌ها به‌گونه‌ای نیست که رأی نماینده را تغییر دهد، اما این تصور که عده‌ای گمان می‌کنند می‌توانند با این روش بر نمایندگان تأثیر بگذارند، مطلوب نیست.
وی افزود: اگر اکنون جلوی این روند گرفته نشود، ممکن است این اقدامات به سایر عرصه‌ها نیز تسری یابد. اگر منشأ این پیامک‌ها خارجی باشد، دستگاه‌های امنیتی باید قاطعانه ورود کنند. اگر هم منشأ داخلی دارد لازم است مشخص شود چه کسانی پشت این اقدامات هستند و با آن‌ها برخورد شود.
نمایندگان دیگر به این پیامک‌ها اهمیت نمی‌دهند
احمد بیگدلی، نماینده زنجان نیز درباره ریشه پیامک‌های ارسالی در مقاطع حساس برای نمایندگان به خبرنگار سیاسی ایسکانیوز گفت: این پیامک‌ها به‌صورت سازمان‌یافته و هدایت‌شده ارسال می‌شوند و تردیدی در مهندسی شدن آن‌ها وجود ندارد. برخی از افرادی که به ما پیام داده‌اند، حتی از محتوای پیامک‌ها یا دلیل ارسال آن‌ها بی‌اطلاع بودند. این پیامک‌ها اغلب از گروه‌هایی با تعداد اعضای بالا، مانند گروه ۵۰۰ هزار نفری ارسال می‌شوند. افرادی شناسایی شده‌اند که به آن‌ها دستور داده شده به شماره‌های نمایندگان پیامک ارسال کنند.
وی افزود: البته نمایندگان دیگر به این پیامک‌ها اهمیت نمی‌دهند، اما در لحظات حساس، مانند بررسی صلاحیت آقای مدنی‌زاده، این پیامک‌ها شدت می‌گیرند. مراجع نظارتی باید در صورت لزوم به این موضوع ورود کنند و بررسی کنند که چرا چنین چالشی در فضای مجازی ایجاد می‌شود. این وضعیت اصلاً درست نیست؛ افرادی که حتی نمی‌دانند محتوای پیامک چیست یا چرا باید آن را ارسال کنند، به‌صورت هدایت‌شده عمل می‌کنند. کافی است با چند نفر از این افراد تماس بگیرید تا متوجه شوید این اقدامات چگونه و از کجا هدایت می‌شوند.
بیگدلی در این زمینه اکه آیا پیامک‌های انبوه تاثیری در نظر نمایندگان داشته است یا خیر؟ گفت: این پیامک‌ها نخ‌نما شده است؛ اتفاقا تاثیر دارد ولی تاثیر برعکس دارد چون نمایندگان متوجه شدن این‌ها از جایی خط می‌گیرند و بر سر هر موضوعی علیه مجلس و دولت کار می‌کنند.
انتهای‌پیام/
خبرنگار: علیرضا همتی بهار
نظر شما