گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز- تکنولوژی و ابزارهای جدید رسانه‌ای و دیجیتالی، تأثیرات اخلاقی مثبت و منفی بر زندگی انسان‌ها خواهند گذاشت. این سریال در هرقسمت با یک داستان به بیان یکی از این مشکلات می‌پردازد. بی‌اخلاقی اجتماعی، بی‌تفاوتی نسبت به دیگران، پوچی و تغییر ارزش‌های اجتماعی از پیامدهای عصر دیجیتال است که در این سریال بی‌پرده به نمایش درمی‌آید. اگرچه این سریال نقدهای مثبتی را به خود از سوی منتقدان اختصاص داده است؛ اما برای گروه سنی زیر هفده‌سال مناسب نیست.
در این سریال صحنه‌های خشونت‌آمیز اگرچه در داستان و ریتم اصلی سریال جریان ندارد؛ ولی در برخی موارد به‌طور جدی و حساس مشاهده می‌شود؛ صحنه‌هایی مانند پرخاش نخست‌وزیر و درگیری فیزیکی با معاونش، عصبانیت بینگ و لگد زدن به درودیوار اتاقش، نمایش قطع انگشت شاهزاده و تصویر انگشت قطع‌شده، نمای نزدیک جسم به‌دارآویخته شدۀ گروگان‌گیر، درگیری و زدوخورد لیام با دوست سابق همسرش و تهدید او به مرگ. این تصاویر می‌تواند تأثیر نامطلوبی روی کودکان داشته باشد.
این یکی از معدود سریال‌هایی است که نوشتن درباره‌اش اعتماد به نفس آدم را به چالش می‌کشد. سریالی متفاوت با بقیه و یکی از بهترین‌های تاریخ سریال‌سازی جهان. گفتن این عبارات ستایش‌آمیز برای سریال آینه سیاه Black Mirror هیچ جسارتی نمی‌خواهد و بسیاری از منتقدان برایش سنگ تمام گذاشته‌اند. از راجر ایبرت که می‌گوید: «بلک میرور یکی از بهترین و جالب‌ترین سریال‌های دهه است.» تا منتقدان مطرح ورایتی و لس‌آنجلس‌تایمز که آن را از برجسته‌ترین و تاثیرگذارترین سریال‌های دهه گذشته توصیف کرده‌اند.
سریالی بریتانیایی است که ساخت آن از سال ۲۰۱۱ آغاز شد و بعد تبدیل به محصولی از نتفلیکس شد. تا امروز جوایز بسیاری از جمله جوایز امی را برده است و کمتر سینمایی‌نویس مشهوری است که درباره آن ننوشته باشد. نوشته‌هایی اغلب مملو از تحسین و با اشاره به نوآوری‌ها و خلاقیت‌های سریال
سریال آینه سیاه به دلیل اپیزودیک بودنش طبعتا باید افت و فرود زیادی داشته باشد و انتظار داشته باشیم هر کدام از اپیزودها و فصل‌ها برای خود ساز جدایی بزنند. ولی عملا اینگونه نیست و فکر واحد و تیم صاحب‌فکری که پشت کار ایستاده توانسته انسجام کار را به خوبی حفظ کند و با وجود ایده‌های متفاوتی که در طول این همه سال و در اپیزودهای مختلف مطرح شده، فضای دارک و چالش‌های اخلاقی نسل بشر و سوال‌هایی تا عمیق‌ترین نقاط مغز آدم فرو می‌روند و در میان وحشت و ناامیدی شما را درگیر می‌کنند، روح و ماهیتی قابل درک به Black Mirror بخشیده است.
با وجود یکدستی و ارتباط داستان‌هایی که در طی سریال نقل می‌شود، توصیف آنها ساده نیست. Black Mirror سریالی است با اپیزودهای ظاهرا نامرتبط. سازندگان این سریال به دنبال ارائه داستان‌هایی بوده‌اند که نشان‌دهنده نقص‌های اجتماعی و فناوری در جامعه باشد. یادآوری و بررسی خطراتی که تکنولوژی، رسانه و جهان مدرن در بر دارد و می‌تواند در قالب زندگی شخصی آدم‌ها، روابط زناشویی و محیط‌های کاری بروز کند. این فلسفه پشت ماجرا در داستان‌هایی علمی تخیلی، فانتزی، آینده‌نگرانه، جنایتکارانه، معمایی/پلیسی و در ژانرهای مختلف روایت می‌شود. بازیگران هم متنوع‌اند و شما ممکن است با دیدن چهره‌های مشهوری مثل سلما هایک، جاش هارتنت، پاپا اسیدو، جان هانا، آرون پل، کیت مارا و… که مثلا در همین فصل آخر در نقش‌هایی متفاوت مقابل دوربین قرار گرفتند، سورپرایز شوید
داستان‌ها به قدری متنوع‌اند که ممکن است فکر کنید برگزیده‌ای از داستان‌ها یا رمان‌های ساینس‌فیکشن هستند. موضوعی که واقعیت ندارد و تقریبا همه ایده‌ها را پارلی بروکر داده که پس از نوشته شدن و ساخته شدن توسط کارگردان‌های بسیار متنوع روی میز مونتاژ قرار گرفته‌اند. بدی چنین پراکندگی داستانی این است که اگر دو قسمت از سریال را ببینید و خوشتان نیاید، ممکن است به کلی تماشایش را کنار بگذارید. خوبی‌اش هم این است که از هر جای سریال وارد شوید می‌توانید ببینید. هر وقت خواستید می‌توانید اپیزودی از یکی از فصل‌ها را برای تماشا انتخاب کنید. و خیالتان راحت باشد که اگر این یکی زیاد نچسبید، بعدی ممکن است حسابی مجذوب‌تان کند.
بیشتر قسمت‌های آینه سیاه به موضوعات خیالی‌ای می‌پردازد که ما می‌توانیم تاحدی آنها را در دنیای امروز لمس کنیم و درواقع یک معادل عینی برای اندیشه و احساسات ما تلقی می‌شوند. بدین علت این سریال بسیار تأثیرگذار است و مخاطب را درمقابل این پرسش قرار می‌دهد که با پیشرفت تکنولوژی در آینده چه اتفاقاتی رخ خواهد داد؟ برخی از قسمت‌های آینه سیاه، بیشتر از بقیه مورد بحث هستند، اما تعدادی دیگر حتی با وجود داستانی پرکشش و مفهومی، روابط علت و معلولی دقیق، شخصیت‌پردازی‌های عالی و جهان بصری گیرا بسیار دست‌کم گرفته شده‌اند.
محمدرضا دلیر منتقد سینما*
نظر شما