کشورهای عضو اتحادیه اروپا قرار است روز چهارشنبه طی نشستی در بروکسل، پیشنهادهایی را مورد بررسی قرار دهند که به شرکت‌های هواپیمایی اجازه می‌دهد برای بار دستی داخل کابین هزینه جداگانه دریافت کنند و تنها در صورت تاخیرهای طولانی به مسافران غرامت پرداخت شود.
آگهیبه گفته دو منبع آگاه، این پیشنهادها بخشی از طرحی گسترده برای اصلاح حقوق مسافران هوایی در اتحادیه اروپاست که قرار است روز چهارشنبه در سطح سفرای ۲۷ کشور عضو بررسی و روز پنج‌شنبه به جلسه وزرای حمل‌ونقل اتحادیه ارائه شود.
در پیش‌نویس ارائه‌شده، پیشنهاد شده برای مسافران یک نوع بار دستی رایگان تعریف شود که فقط زیر صندلی جا بگیرد و در عوض، دیگر چمدان‌های دستی که در محفظه بالای سر قرار می‌گیرند، مشمول دریافت هزینه شوند. اما منابع آگاه می‌گویند تصمیم‌گیری درباره این موضوع بسیار حساس است و هنوز مشخص نیست که این پیشنهاد به تصویب برسد یا خیر.
این بحث پس از آن بالا گرفت که ماه گذشته سازمان اروپایی حمایت از مصرف‌کنندگان (BEUC) شکایتی را ثبت کرد. به گفته این نهاد، ۱۶ سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده در ۱۲ کشور عضو اتحادیه، هفت شرکت هواپیمایی ارزان‌قیمت را متهم کرده‌اند که برای بار دستی مسافران، هزینه‌هایی «ناعادلانه» دریافت می‌کنند.
استیون برگر، وکیل سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان در اروپا گفت: «دیوان دادگستری اروپا خیلی روشن گفته که بار دستی بخشی از بلیت پایه پرواز است و تا زمانی که اندازه آن معقول باشد، نباید هزینه جداگانه‌ای برای آن گرفته شود.»
او افزود: «در عمل می‌بینیم که شرکت‌های بیشتری برای بار دستی هزینه می‌گیرند... ما خواهان مقررات شفاف هستیم. مسافران باید اجازه داشته باشند یک کیف یا چمدان دستی کوچک با خود ببرند.»
در مقابل، شرکت‌های هواپیمایی تفسیری متفاوت از قوانین دارند. کوین هاینی، مدیر ارتباطات انجمن «خطوط هوایی اروپا» (A4E)، می‌گوید: «بر اساس قوانین اتحادیه و بازار واحد اروپا، شرکت‌های هواپیمایی حق دارند خدمات خود را به منظور ارائه بهترین بسته ممکن به مسافران، تفکیک کنند.»
این انجمن که نمایندگی ۱۷ شرکت هواپیمایی اروپایی را بر عهده دارد و ۸۰ درصد ترافیک هوایی اروپا را شامل می‌شود، معتقد است که هدف از این پیشنهاد تنها ایجاد هماهنگی میان سیاست‌های مختلف شرکت‌ها درباره بار داخل کابین است.
به گفته هاینی: «پیشنهاد فعلی که توسط ریاست دوره‌ای لهستان مطرح شده، در تلاش است ابعاد بار دستی شخصی را مشخص کند تا همه چیز برای مسافران و شرکت‌ها شفاف و روشن باشد.»
در این کشمکش سیاسی، اسپانیا یکی از کشورهایی است که احتمالا از حقوق مصرف‌کنندگان دفاع خواهد کرد. نوامبر سال گذشته مادرید پنج شرکت هواپیمایی را به‌دلیل «رفتارهای سوء» از جمله دریافت هزینه برای بار دستی، مجموعا ۱۷۹ میلیون یورو جریمه کرد.
تغییر در میزان غرامت بابت تاخیر در پرواز
یکی دیگر از موضوعاتی که قرار است روز چهارشنبه در بروکسل بررسی شود، تغییر در مقررات مربوط به پرداخت غرامت به مسافران در صورت تاخیر پروازهاست. این قوانین که از سال ۲۰۰۴ اجرا می‌شوند، ممکن است دستخوش اصلاحاتی شوند؛ تغییری که نگرانی‌هایی را در میان نهادهای مدنی، شرکت‌های هواپیمایی و دولت‌ها به‌همراه داشته است.
هم شرکت‌ها و هم نهادهای مدافع حقوق مسافران خواهان تغییر در این مقررات هستند اما هر کدام به شیوه‌ای متفاوت.
کمیسیون اروپا در سال ۲۰۱۳ پیشنهادی ارائه کرده بود که پرداخت غرامت را تنها برای تاخیرهای بیش از پنج ساعت مجاز می‌دانست. ریاست دوره‌ای لهستان اکنون پیشنهادی مشابه ارائه داده است. در این پیشنهاد پرداخت غرامت فقط در صورت تاخیر بیش از چهار ساعت انجام می‌شود و برای مسیرهای طولانی‌تر این مدت ممکن است تا شش ساعت هم افزایش پیدا کند.
طبق قانون فعلی، اگر پروازی سه ساعت یا بیشتر تاخیر داشته باشد، مسافران می‌توانند بین ۲۵۰ تا ۶۰۰ یورو غرامت بگیرند. این مقررات برای همه پروازهایی که از فرودگاه‌های اروپا انجام می‌شوند، فارغ از ملیت شرکت هواپیمایی و همچنین پروازهایی که به اروپا می‌روند و توسط شرکت‌های اروپایی انجام می‌شوند، قابل اجراست. اما شامل پروازهایی که توسط شرکت‌های غیر اروپایی که به اروپا می‌آیند یا در آنجا توقف دارند، نمی‌شود.
به گفته انجمن «خطوط هوایی اروپا»، این پیشنهاد گامی در مسیر درست است. کوین هاینی توضیح داد: «ما معتقدیم که آستانه‌های جبران خسارت باید تمدید شوند تا در صورت بروز مشکل، فرصتی برای بازیابی برنامه‌های پرواز داشته باشیم. در صورت بروز مشکل مکانیکی، خطوط هوایی باید هواپیما یا خدمه جایگزین پیدا کنند که این کار زمان می‌برد.»
او افزود: «با تنظیم آستانه‌های جبران خسارت برای تاخیرها، ما فرصت بیشتری برای ایجاد تغییرات و راه‌اندازی هواپیما و خدمه جدید خواهیم داشت.»
اما «سازمان اروپایی حمایت از مصرف‌کنندگان» معتقد است که این تغییر، شمار زیادی از مسافران را از حق دریافت غرامت محروم می‌کند. استیون برگر گفت: «اگر متن فعلی میان کشورهای عضو تصویب شود و سپس وارد مذاکرات با پارلمان شود، پیامی منفی به مصرف‌کنندگان اروپایی خواهد داد و بخشی از حقوق پایه آنان را زیر سؤال می‌برد.»
او افزود: «در حال حاضر دو دیدگاه کاملا متفاوت میان کشورهای عضو وجود دارد. گروهی می‌خواهند شرط سه ساعت برای دریافت غرامت حفظ شود و گروهی دیگر بسته به مسافت پرواز خواهان افزایش آن به پنج یا حتی نه ساعت هستند. این اصلی‌ترین نقطه اختلاف در مذاکرات است.»
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در نهایت، حدود ده کشور می‌توانند با تشکیل اقلیت بازدارنده، مانع تصویب این اصلاحات شوند. پیش از نشست سفرا، آلمان و اسپانیا مخالفت خود را با تغییر در مقررات غرامت اعلام کرده‌اند. اما نکته مهم این است که اصلاحات پیشنهادی به‌صورت یک بسته کامل رای‌گیری می‌شود؛ یعنی اگر یک بخش آن رد شود، کل طرح کنار گذاشته خواهد شد.