همزمان با آغاز دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا در رم، ستاد کل نیروهای مسلح ایران هشدار داد که هرگونه اقدام ضدایرانی با قدرت پاسخ داده خواهد شد. منابع ایرانی نیز به شبکه سیانان اعلام کردند که این دور از مذاکرات بیشتر جنبه ارزیابی مواضع جدید واشنگتن دارد و امیدی به توافق جدی نیست.
ستاد کل نیروهای مسلح ایران به مناسبت سوم خرداد، سالروز آزادسازی خرمشهر بیانیه صادر کرد. در متن این بیانیه آمده است که «آمریکا بار دیگر دچار خطای محاسباتی شده و رئیس جمهور دروغگوی این کشور با حضور در منطقه به تحریک کشورهای دوست و برادر ایران اسلامی میپردازد تا شاید با ایران هراسی که پروژه شکست خورده دیرین آنهاست میلیاردها دلار سرمایه هنگفت این کشورها را به یغما ببرد.»
در ادامه آمده است که «هرگونه شیطنت آمریکا در منطقه سرنوشتی همچون ویتنام و افغانستان را برایش به دنبال خواهد داشت.» ستاد کل نیروهای مسلح ایران در پایان تاکید میکند که «این کشور هر گونه تهدید و اقدام غلطی را که اهداف مقدس و ارزشهای انقلاب اسلامی را نشانه رود، با صلابت و اقتدار پاسخ خواهد داد.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در تاریخ ۱۳ تا ۱۶ مه به عربستان سعودی، قطر و امارات عربی متحده سفر کرد. او ادعا کرد که ایران در خاورمیانه «هرج و مرج و ترور» میپاشد.
سیانان به نقل از منابع تهران: مذاکرات رم فقط برای ارزیابی موضع جدید واشنگتن است
دو منبع ایرانی به شبکه سیانان گفتهاند که مذاکرات بعید است به توافقی منجر شود، چرا که ایالات متحده بر برچیدن کامل برنامه غنیسازی اورانیوم ایران اصرار دارد. این منابع اظهار داشتهاند که حضور ایران در مذاکرات رم صرفا برای ارزیابی موضع جدید واشنگتن است و نه برای دستیابی به یک پیشرفت جدی. آنها تأکید کردهاند که تردیدها در تهران نسبت به صداقت آمریکا در مذاکرات در حال افزایش است.
این دو منبع در پیامی مشترک به سیانان گفتند: «اظهارات رسانهای و رفتار آمریکا در روند مذاکرات، محافل تصمیمگیری در تهران را به شدت ناامید کرده است. از منظر تصمیمگیران در تهران، وقتی آمریکا میداند که پذیرش غنیسازی صفر برای ایران ممکن نیست و با این حال بر آن اصرار میورزد، این نشانه آن است که واشنگتن اصولا به دنبال توافق نیست و از مذاکرات بهعنوان ابزاری برای تشدید فشار استفاده میکند.»
به گفته این منابع، در ابتدای مذاکرات، برخی مقامات ایرانی بر این باور بودند که ممکن است واشنگتن به دنبال راهحلی «برد-برد» باشد، اما اکنون اجماع حاصل شده که دولت ترامپ عمداً مذاکرات را به بنبست میکشاند.
این منابع همچنین خاطرنشان کردند که با وجود تمایل نداشتن هیچیک از طرفین برای ترک میز مذاکره، موضعگیریهای آمریکا موجب شده گفتوگوها بیثمر شود و احتمال تداوم نشستهای رسمی بسیار ضعیف است.
آنان افزودند که تهران دیگر تلاشهای آمریکا برای فاصلهگرفتن از مواضع سختگیرانه اسرائیل را جدی نمیگیرد و پیشنهادات ارائهشده از سوی آمریکا را در راستای دستورکار بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، میبیند؛ فردی که همواره بر ممنوعیت کامل غنیسازی در ایران پافشاری کرده است.
مصاحبه اشپیگل با تختروانچی: آمریکا باید میان توافق یا تقابل یکی را انتخاب کند
مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران در مصاحبهای با هفتهنامه آلمانی اشپیگل که روز جمعه و همزمان با دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا منتشر شد، ضمن انتقاد از مواضع متناقض آمریکا هشدار داد که ادامه رویکرد کنونی واشنگتن میتواند مذاکرات را با شکست مواجه کند.
تختروانچی در این گفتوگو اظهار داشت که «نحوهای که آمریکاییها این مذاکرات را پیش میبرند، عجیب است. آنها مدام موضع خود را تغییر میدهند. گاهی از رئیسجمهور ترامپ میشنویم که میخواهد با ایران توافق کند، یک یا دو روز بعد، ایران را تهدید میکند. آمریکاییها باید تصمیم بگیرند: آیا میخواهند توافق داشته باشند یا تقابل؟ هر دو با هم نمیشود.»
در پاسخ به پرسشی درباره فشارهای اقتصادی ناشی از برنامه هستهای که باعث رنج مردم ایران شده است و احتمال کنار گذاشتن آن برای رسیدن به رشد اقتصادی، تختروانچی تأکید کرد: «کشوری را نام ببرید که بعد از حل اختلافاتش با آمریکا، در وضعیت اقتصادی خوبی قرار گرفته باشد! همه آنها در بحران اقتصادی عمیقی هستند. نام نمیبرم. حل اختلاف با آمریکا شاید دسترسی به برخی چیزها را ممکن کند… اما مشکلات اقتصادی را حل نمیکند. چیزهایی وجود دارد که نمیتوان آنها را با پول سنجید. دستاوردهای ما در حوزه انرژی هستهای بهای سنگینی داشته – در درجه اول جان دانشمندانی که به این دلیل ترور شدند.»
وی همچنین درباره دلیل پافشاری ایران بر غنیسازی اورانیوم گفت: «چون نمیتوانیم به تأمین خارجی تکیه کنیم. در ۵۰ سال گذشته، بارها دسترسی ما به مواد هستهای مسدود شده است. باید خودکفا باشیم. در حال حاضر از روسیه سوخت هستهای برای نیروگاه بوشهر دریافت میکنیم. »
مجید تختروانچی در پاسخ به نگرانیهای اسرائیل درباره احتمال دستیابی ایران به سلاح هستهای تأکید کرد که «سلاح هستهای بخشی از دکترین امنیتی ایران نیست.» وی همچنین افزود: «این اسرائیل است که خود بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ کلاهک هستهای در اختیار دارد.»