در حالی‌که زندان‌های فرانسه با کمبود شدید جا مواجه‌اند، دولت این کشور به گزینه‌ای جنجالی فکر می‌کند، اجاره سلول در سایر کشورهای اروپایی. اما آیا این راه‌حل واقعا مشکل را حل می‌کند یا فقط آن را به دوش کشورهای دیگر می‌اندازد؟
آگهیاگرچه این ایده که توسط امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه در مصاحبه تلویزیونی اخیر با شبکه ملی «تی‌اف۱» مطرح شد، توجه برخی را به خود جلب کرده اما هم‌زمان با انتقادهایی از سوی برخی کارشناسان و کارکنان زندان‌ها در این کشور روبه‌رو شد. آنها این طرح را از نظر اجرایی، حقوقی و اخلاقی پیچیده و ناکارآمد می‌دانند.
دومینیک سیمونو، مسئول نهاد مستقل نظارت بر زندان‌های فرانسه با اشاره به تجربه مشابهی در گذشته گفت: «هلند سلول‌های زندانش را به بلژیک اجاره داد اما کارکنان هلندی بودند و زندان با قوانین بلژیک اداره می‌شد. کارکنان هلندی باید آموزش می‌دیدند تا با مقررات و سیستم زندان بلژیک آشنا شوند.»
او افزود: «از سوی دیگر، دیدار خانواده‌ها با زندانی‌ها به‌دلیل فاصله زیاد و درخواست ویزا بسیار دشوار بود. در نهایت بلژیک این طرح را رها کرد، بنابراین دلیلی نمی‌بینم که دوباره آن را تکرار کنیم.»
در حال حاضر نزدیک به ۸۳ هزار زندانی در فرانسه نگهداری می‌شوند، در حالی‌که ظرفیت زندان‌های این کشور حدود ۶۲ هزار سلول است. آماری که نشان می‌دهد ظرفیت زندان‌ها به‌سرعت در حال پر شدن است.
بر اساس گزارش سال گذشته شورای اروپا، فرانسه پس از قبرس و رومانی بدترین شرایط تراکم زندان‌ها را در اروپا دارد.
آنابل بوشه، معاون دبیرکل اتحادیه کارکنان زندان فرانسه و یکی از ماموران باسابقه نظارت بر مجرمان، هم این ایده را غیرعملی می‌داند. او در گفت‌و‌گو با یورونیوز گفت: «به نظر من، چند عامل بسیار مشخص وجود دارد که اجرای چنین طرحی را بسیار، بسیار، بسیار دشوار می‌کند.»
او توضیح داد: «از نظر مالی، اجاره سلول در خارج کشور هزینه‌بر است. و در حال حاضر وضعیت مالی عمومی فرانسه به گونه‌ای است که باید در همه جا کاهش بودجه اعمال شود. من نمی‌دانم که چگونه فرستادن محکومین به یک مرکز دیگر در خارج از مرزهای ما می‌تواند سودآور باشد.»
بوشه همچنین به چالش‌های مربوط به بازگشت زندانیان به جامعه اشاره کرد و هشدار داد که دور نگه داشتن زندانیان از خانواده‌ها و شبکه‌های حمایتی‌شان می‌تواند روند بازگشت موفق‌آمیز آنها به جامعه را دچار اختلال کند. او گفت: «فرستادن محکومان به خارج از کشور یعنی دور شدن آنها از خانواده‌هایشان، اما فراتر از آن، یعنی دور شدن از محیط‌های کاری و نهادهایی که می‌توانند به بازگشتشان به جامعه کمک کنند.»
اوایل سال میلادی جاری ژرالد دارمنن، وزیر دادگستری فرانسه پیشنهاد ساخت واحدهای زندانی موقتی برای حبس محکومان با احکام کوتاه‌مدت را مطرح کرده بود. ماکرون نیز از ساخت سریع پنج هزار سلول جدید با سازه‌های سبک‌تر حمایت کرد.
اما کارشناسان معتقدند اجاره سلول در خارج یا ساخت زندان‌های بیشتر راه‌حل اصلی این بحران نیست.
به گفته وزیر دادگستری فرانسه، راهکار موثرتر استفاده از مجازات‌های جایگزین و تقویت خدمات روان‌درمانی و ترک اعتیاد برای کاهش جمعیت زندان‌هاست.
او تاکید کرد: «همه کسانی که به‌دلیل مشکلات سلامت روان یا اعتیاد مرتکب جرم می‌شوند نباید روانه زندان شوند. ما باید به فکر راه حل دیگری باشیم زیرا زندان پاسخ همه چیز نیست.»
کدام کشورهای اروپایی سلول‌های زندان خارجی اجاره کرده‌اند؟
فرانسه اولین کشوری نیست که این گزینه را بررسی می‌کند. بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ بلژیک ۶۸۰ زندان در شهر تیلبورگ هلند اجاره کرد.
در سال ۲۰۲۱ دانمارک یک قرارداد ۱۰ ساله به ارزش ۲۱۰ میلیون یورو برای اجاره ۳۰۰ سلول در کوزوو امضا کرد.
استونی نیز ابراز علاقه کرده که فضای خالی زندان‌هایش را به کشورهای دیگر اجاره دهد؛ اقدامی که می‌تواند سالانه ۳۰ میلیون یورو برایش درآمد ایجاد کند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
بر اساس گزارش شبکه «تی‌اف۱»، هزینه اجاره سلول برای هر زندانی در توافق دانمارک و کوزوو حدود ۲۰۰ یورو در روز است این در حالی است که در فرانسه هزینه روزانه نگهداری یک زندانی بسته به نوع زندان بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ یورو هزینه دارد.
قرارداد قبلی بلژیک با هلند هم سالانه ۴۰ میلیون یورو هزینه داشت که بخشی از آن مربوط به حقوق کارکنان بود.