گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز- در روزگاری که سریال‌های نمایش خانگی اغلب به فرمول‌های تکراری، شخصیت‌های آشنا و روابط دم‌دستی دل بسته‌اند، «شغال» با دست گذاشتن بر یک ایده مرکزی جسورانه، نشان داد هنوز می‌توان قصه‌هایی تازه و مهم را روایت کرد.

بهرنگ توفیقی که در آثار پیشینش نیز جسارت و دقت در انتخاب سوژه را به نمایش گذاشته بود، در «شغال» به سراغ یکی از حساس‌ترین و ملتهب‌ترین موضوعات اجتماعی رفته است: تجاوز جنسی به دختری از طبقه فرودست توسط پسری مرفه و بی‌پروا، در جریان یک شرط‌بندی منحوس.

زامیاد سعدوندیان، نویسنده این سریال، در قسمت نخست، با هوشمندی چند داستانک فرعی را در دل یک قصه محوری پیش برده است؛ ترکیبی از پیچیدگی‌های اخلاقی، طبقه‌گرایی، فساد ساختاری و زخم‌های کهنه جامعه. ایده مرکزی داستان شباهت‌هایی آشکار با سریال موفق ترکی «گناه فاطما گل» دارد، اما در اقتباسی بومی‌سازی‌شده و متناسب با مختصات فرهنگی ایران.

امیرحسین فتحی در نقش پسر خوش‌گذران، چهره‌ای از پوچی، بی‌مسئولیتی و خشونت پنهان را بازتاب می‌دهد. مواجهه او با یک انتخاب غیراخلاقی ــ تجاوز به دختری که به‌عنوان خدمتکار وارد خانه‌شان شده ــ در همان قسمت اول مخاطب را دچار شوک و درگیر پرسش‌های اخلاقی می‌کند. این نه صرفاً بازنمایی یک جنایت، بلکه تلاشی برای کاوش در چرایی و پیامدهای آن است.

شبنم مقدمی در نقش مادر، وکیل و زنی عدالت‌طلب، یکی از شخصیت‌های چندلایه و پیچیده سریال است؛ درگیر رابطه‌ای پنهانی با برادر شوهر سابق، و همزمان در تقابل با فساد و زمین‌خواری در شمال کشور. رابطه او با قدرت و حق‌خواهی، محور روایی مهمی است که باید در قسمت‌های بعدی با دقت دنبال شود.

مهدی سلطانی در نقش پدر خانواده، همچون همیشه حضوری قابل‌اعتماد دارد. او میان دو سوی حقیقت و حفظ آبرو، در نوسان است. پرسوناژ او می‌تواند یکی از نقاط ثقل سریال باشد؛ شخصیتی خاکستری که در عین انسانیت، از قضاوت مصون نیست.

سجاد بابایی نیز در نقش نامزد دختر قربانی، نوید یک بازی احساسی و عمیق را می‌دهد که می‌تواند در قسمت‌های آینده به یکی از دستاوردهای بازیگری سریال بدل شود.

«شغال» در قسمت نخست، نه تنها مخاطب را به شوک می‌برد، بلکه بستری فراهم می‌آورد برای گفت‌وگو درباره بحران‌های اخلاقی، بی‌عدالتی طبقاتی، و چرخه‌ فساد خانوادگی. ریتم سریع، تدوین پُرجزئیات و خرده‌روایت‌هایی که کم‌کم به هسته مرکزی داستان متصل می‌شوند، این سریال را در مسیر تبدیل شدن به یکی از آثار جریان‌ساز نمایش خانگی قرار داده‌اند.

اگر «شغال» در ادامه نیز همین جسارت را حفظ کند و دچار سانسور یا افت ریتم و روایت نشود، می‌توان از آن به عنوان یکی از آثار جالب توجه در حوزه اجتماعی یاد کرد. البته باید دید این ادامه تا کجا از آفت‌های مذکور دور می‌ماند و آیا با همین روند قصه‌گویی پیش می‌رود یا نه؟!

محمدرضا صارمی منتقد سینما و فعال رسانه*