در جریان جنگ ۱۲روزه میان ایران و اسرائیل، آمریکا برای نخستین‌بار دو سامانه پیشرفته ضد‌موشکی «تاد» را هم‌زمان در خاک یک کشور مستقر کرد. این اقدام بی‌سابقه که برای کمک به اسرائیل صورت گرفت، با وجود مشارکت گسترده سامانه‌های دفاع هوایی اسرائیل نتوانست به‌طور کامل از نفوذ موشک‌های ایرانی جلوگیری کند.
آگهی
اکنون نشریه وال استریت ژورنال در گزارشی به نقل از مقامات آمریکایی نوشته است که در جریان این جنگ، اپراتورهای سامانه «تاد» بیش از ۱۵۰ موشک رهگیر شلیک کردند.
این عدد تقریبا معادل یک‌چهارم کل رهگیرهایی است که پنتاگون تاکنون خریداری کرده است.
نیاز فزاینده به این رهگیرها تا جایی پیش رفت که در مقطعی وزارت دفاع آمریکا بررسی کرد آیا می‌تواند رهگیرهایی که عربستان سعودی خریداری کرده را به اسرائیل منتقل کند یا نه؛ موضوعی که با توجه به در خطر بودن زیرساخت‌های نفتی و شهری عربستان، بسیار حساس بود.
اما چالش فقط به تاد محدود نمی‌شد. ناوشکن‌های آمریکایی در مدیترانه و دریای سرخ نیز حجم زیادی از موشک‌های رهگیر خود را مصرف کردند و اسرائیل نیز ذخایر موشک‌های دفاعی خود از جمله سیستم‌های «پیکان» و «گنبد آهنین» را به‌سرعت مصرف کرد.
سامانه‌های آمریکا و چالش‌های «جهان موشکی»
وال استریت ژورنال می‌گوید در حالی که مقام‌های اسرائیلی سامانه‌های آمریکایی را عامل نجات هزاران جان قلمداد کردند، این درگیری به‌وضوح نشان داده که آمریکا برای مقابله با حملات گسترده و ارزان‌قیمت موشکی، همانند آنچه از سوی ایران رخ داد، آمادگی کافی ندارد.
سامانه‌های دفاع موشکی آمریکا در دهه‌های اخیر بیشتر برای مقابله با تهدیدات هدفمند از سوی روسیه، چین یا کره شمالی طراحی شده بودند، نه برای مقابله با حجم عظیمی از موشک‌های بالستیک میان‌برد.
این در حالی است که بسیاری از بازیگران غیردولتی یا دول منطقه‌ای مانند حوثی‌ها در یمن، روسیه در اوکراین و حتی چین در استراتژی تایوان، به‌صورت گسترده به موشک‌ها متکی هستند.
تام کاراکو، مدیر پروژه دفاع موشکی در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی، در این باره گفت: «بالاخره داریم از خواب بیدار می‌شویم که باید خرید تسلیحات دفاعی را به‌صورت گسترده افزایش دهیم.»
تاد؛ فناوری پیشرفته اما کمیاب
سامانه تاد که برای رهگیری موشک‌های بالستیک در ارتفاع بالا طراحی شده، نیازمند ۱۰۰ سرباز آمریکایی برای کارکرد شبانه‌روزی است و هر سامانه آن ظرفیت نگهداری ۴۸ موشک دارد. هر موشک رهگیر تاد حدود ۱۳ میلیون دلار قیمت دارد و تاکنون تنها ۶۵۰ فروند از آن تولید شده است.
در حال حاضر، تنها هفت سامانه عملیاتی تاد در اختیار ارتش آمریکا قرار دارد که دو سامانه در اسرائیل، دو سامانه در گوام و کره جنوبی، یکی در عربستان و دو سامانه در خاک آمریکا مستقر هستند.
یک سامانه دیگر نیز هنوز به‌طور کامل عملیاتی نشده است. این چیدمان باعث شده ارتش آمریکا نتواند سامانه‌های خود را به‌طور منظم برای تعمیرات و آموزش از گردش خارج کند، که به گفته افسران ارتش، آمادگی کلی را کاهش می‌دهد.
پنتاگون در جریان جنگ اقدام به ارسال موشک‌های تازه به منطقه کرد، اما کمبود ذخایر چشمگیر بود. تخمین زده می‌شود پر کردن ذخایر استفاده‌شده در این جنگ، بیش از یک سال زمان و بین ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار هزینه نیاز داشته باشد.
ناوشکن‌ها و بحران شناسایی در «مه جنگ»
علاوه بر تاد، نیروی دریایی آمریکا نیز با بحران مشابهی مواجه شد. ناوشکن‌های کلاس «آرلی بورک» در مدیترانه و دریای سرخ، حدود ۸۰ موشک اس‌ام-۳ را برای رهگیری تهدیدات ایرانی شلیک کردند. موشک‌هایی که قیمتشان بین ۸ تا ۲۵ میلیون دلار متغیر است.
با این حال پنتاگون اکنون عملکرد این موشک‌ها را به‌دقت بررسی می‌کند، زیرا برخی از آن‌ها نتوانستند اهداف را به‌طور کامل نابود کنند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در محیطی اشباع از آتش و موشک، تمایز میان کلاهک واقعی، قطعات منفجرشده، بوسترها و فریب‌دهنده‌ها برای پرسنل نیروی دریایی دشوار شده بود و احتمال دارد چندین موشک به‌طور هم‌زمان برای رهگیری یک هدف شلیک شده باشند.
چالش دیگر نبود توانایی برای پرکردن مجدد موشک‌ها در دریا بود. به دلیل وزن و اندازه بزرگ کنیسترهای موشک، امکان بارگیری آن‌ها در شرایط ناپایدار دریایی وجود ندارد؛ موضوعی که در جنگی احتمالی با چین می‌تواند به یک گلوگاه لجستیکی بدل شود.
پایان جنگ، آغاز بحران
مقام‌های آمریکایی هشدار می‌دهند که چنانچه ایران مجددا به حملات موشکی گسترده دست بزند، آمریکا آمادگی کافی برای پاسخ مؤثر نخواهد داشت.
یکی از مقام‌ها گفت: «نگرانی ما این است که ایرانی‌ها این سناریو را تکرار کنند. و ما دیگر توان تکرار این پاسخ را نداریم.»