ادامه اختلال GPS در شمالغرب و جنوب ایران؛ نگرانیها از تداوم تداخل سیگنالها
با گذشت چندین هفته از آغاز اختلال در سامانه موقعیتیابی جهانی (GPS)، مناطق گستردهای از شمالغرب، جنوب و جنوبغرب ایران همچنان در وضعیت هشدار قرار دارند و سطح تداخل سیگنالها بهویژه در نقاط مرزی نگرانکننده گزارش شده است.
بررسی دادههای نقشه تعاملی وبسایت GPSJam.org مربوط به شب گذشته (۲۹ تیرماه ۱۴۰۴) نشان میدهد که اختلال در سامانه GPS در برخی مناطق مانند تهران کاهش یافته اما از آنسو در برخی نقاط کشور ادامهدار و حتی در حال گسترش است.
در شمالغرب کشور، سطح تداخل سیگنالها در استان آذربایجان غربی و بخشهایی از آذربایجان شرقی همچنان در بالاترین وضعیت (قرمز رنگ – بیش از ۱۰ درصد اختلال) قرار دارد. شهرها و مناطقی مانند ارومیه، ماکو، خوی، ورزقان، بناب، عجبشیر و تکاب در این محدوده، با اختلال شدید در موقعیتیابی مواجه هستند. این در حالی است که طی روزهای اخیر نشانهای از بهبود یا کاهش محسوس در این مناطق مشاهده نشده است.
در جنوب کشور نیز، استان هرمزگان – بهویژه شهرهای بندرعباس، قشم، بندرلنگه، میناب و نواحی ساحلی اطراف تنگه هرمز – در وضعیت بحرانی قرار دارند. نقشهها نشان میدهند که پوشش دریایی در خلیج فارس و سواحل مجاور ایران نیز دچار اختلال جدی GPS شده است، امری که میتواند ایمنی کشتیرانی و عملیات دریایی را مستقیماً تحت تأثیر قرار دهد.
از سوی دیگر، در جنوبغرب کشور نیز مناطقی مانند عسلویه، کنگان و لامرد دچار اختلال پررنگی هستند. این مناطق از مراکز اصلی انرژی و زیرساختی کشور به شمار میآیند و اختلال در سامانههای موقعیتیابی در چنین نقاطی میتواند پیامدهایی فراتر از حوزه دیجیتال داشته باشد.
با این حال همانطور که گفته شد برخی شهرها مانند تهران و مناطق مرکزی کشور نسبت به روزهای پیش از وضعیت باثباتتری برخوردار شدهاند و سطح اختلال در آنها به محدوده پایین یا حتی صفر درصد رسیده است.
تداوم این سطح از تداخل سیگنالهای GPS در برخی مناطق راهبردی مانند بنادر و مناطق اقتصادی و فرودگاهها در اقصی نقاط کشور، نگرانیهایی را درباره بروز خطرات ناشی از آن ایجاد کرده است. پیامدهای فنی آن نیز برای طیف وسیعی از کاربران و صنایع آشکار شده؛ از خدمات ناوبری شهری و حملونقل عمومی گرفته تا عملیات پهپادی، لجستیکی، امنیت پروازها و حملونقل دریایی.
با وجود اینکه جزئیاتی رسمی از سوی نهادهای مسئول درباره منشأ و ابعاد دقیق این اختلالات منتشر نشده، ادامهدار بودن آن در مناطق مختلف کشور، نیازمند واکنش و شفافسازی از سوی مراجع فنی و امنیتی است.