علاوه بر بهره‌مندی مالی ناشی از افزایش قیمت نفت خام، درگیری ایران و اسرائیل درهای تازه‌ای از فرصت‌های دیپلماتیک را برای کرملینی که سال‌ها به‌خاطر جنگ در اوکراین دچار انزوای بین‌المللی است، می‌گشاید. اما هرچه عملیات نظامی اسرائیل طولانی‌تر شود، این درک بیشتر می‌شود که روسیه زیان‌های بیشتری خواهد دید.
آگهیهنگامی که اسرائیل بامداد جمعه ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) حملات اولیه خود به تأسیسات هسته‌ای ایران را آغاز کرد و شماری از فرماندهان ایرانی را کشت، برخی از نخبگان سیاسی در مسکو در ابتدا این رویداد را فرصتی برای روسیه تلقی کردند.
کنستانتین مالوفی‌یف، سرمایه‌دار بانفوذ مسکو در این رابطه گفت: «تنها یک نشست میان روسیه و آمریکا، میان پوتین و ترامپ، می‌تواند جهان را از فاجعه نجات دهد.» او پیشنهاد داد که روسیه از روابط دیرینه خود با ایران استفاده کند تا این کشور را برای توافق هسته‌ای پای میز مذاکره بیاورد؛ و در ازای آن ایالات متحده حمایت خود از اوکراین را متوقف کند.
سه فرصت طلایی برای کرملین
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز بلافاصله در تماس‌های تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا، آمادگی خود برای میانجیگری را اعلام کرد.
به عبارتی، آقای پوتین تنها رهبر سیاسی برجسته‌ای است که ارتباط مستقیم با ایرانی‌ها، اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها دارد و این می‌تواند برای برون‌رفت او از انزوا کمک کند.
تحلیل‌گران روس همچنین پیش‌بینی کردند که جنگ بین ایران و اسرائیل توجه جهانی را از اقدامات نظامی روسیه علیه اوکراین منحرف خواهد کرد.
یکی دیگر از منافع فوری برای مسکو، ضرورت انتقال سامانه‌های پدافند موشکی آمریکا به پایگاه‌های این کشور در خاورمیانه همچنین به متحدان منطقه‌ای آن از جمله عربستان سعودی، امارات عربی متحده و قطر خواهد بود؛ که منجر می‌شود تمرکز این سامانه‌های دفاعی از اروپا و اوکراین برداشته شود.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
اما مهم‌ترین سود فوری برای روسیه از زمان آغاز این درگیری، جهش قیمت نفت شاخص اورال روسیه بوده است. به‌گزارش رویترز، این نفت اکنون از سقف قیمتی ۶۰ دلاری تعیین‌شده توسط گروه هفت کشور صنعتی فراتر رفته است. حال آنکه این سقف قیمتی، بخشی از تلاش‌های غرب برای کاهش توانایی مسکو در تأمین مالی جنگ در اوکراین بود.
علاوه بر این، هرگونه کاهش در عرضه نفت از سوی ایران، چین را بیش از پیش وابسته به منابع نفتی روسیه خواهد کرد؛ امری که می‌تواند پکن را به مسکو نزدیک‌تر سازد و احتمال تسلیم شدن مسکو در برابر تهدید تحریم‌ها را کاهش دهد.
تهدیدهای بلندمدت برای کرملین
اما با گسترش حملات اسرائیل به عمق شهرها و مناطق مختلف ایران و هدف قرار دادن زیرساخت‌های انرژی و تأسیسات تولیدی همچنین کشته شدن غیرنظامیان از جمله زنان و کودکان، نگرانی‌ها در روسیه نیز افزایش یافته است.
چرا که کرملین بیم آن دارد که این حملات به تغییر نظام سیاسی در ایران منجر شود و در نتیجه، یکی از مهم‌ترین متحدان خود در مسیر شکل‌دهی به یک «ائتلاف ضدغربی» از دست برود.
بی‌شک، سقوط حاکمان فعلی ایران که حالا تبدیل به هدف آشکار اسرائیل شدند، باعث خواهد شد ایران هم به فهرست کشورهای متحد و تحت نفوذی که کرملین در خاورمیانه از دست داده، مانند عراق، لیبی و جدیدترین مورد یعنی سوریه اضافه شود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در این شرایط، کرملین به نوعی احساس تحقیر و ناراحتی خواهد داشت که نمی‌تواند در برابر بمباران شدید یکی دیگر از متحدان مهم خود در خاورمیانه که همین پنج ماه پیش با آن یک پیمان مشارکت جامع راهبردی امضا کرده، کاری انجام دهد یا وارد عمل شود.
با این حال، رابطه روسیه با ایران هرگز به معنای تعهد نظامی برای دفاع از جمهوری اسلامی نبوده و کرملین هیچ کمکی در زمینه نظامی به ایران ارائه نکرده است.
ایران به‌عنوان یک «شریک راهبردی» ویژه برای کرملین بسیار مفید بوده است و با تأمین تعداد زیادی از پهپادهای شاهد، امکان بمباران بی‌وقفه اوکراین را برای ارتش روسیه فراهم کرده است. اما ممکن است این منبع قابل اعتماد ایرانی در آینده از دست برود و کمبود آن برای کرملین حداقل برای مدت کوتاهی احساس شود.
فعلا بزرگ‌ترین تهدید برای کرملین این است که در هر راه‌حلی برای بحران، موقعیت روسیه در منطقه به خطر بیفتد. اگر نتانیاهو بتواند جمهوری اسلامی را تحت فشار قرار دهد و باعث تغییر نظام سیاسی موجود شود، بسیار محتمل است که هر نظام جدیدی، چه سکولار یا مذهبی، نظامی، لیبرال یا محافظه‌کار، دیگر به اندازه حاکمان کنونی نسبت به مسکو موضع مثبتی نداشته باشد.
ولادیمیر پوتین بخش زیادی از این هفته را در سن‌پترزبورگ سپری خواهد کرد.
این شهر از تاریخ ۱۸ تا ۲۱ ژوئن (۲۸ تا ۳۱ خرداد) میزبان هفدهمین دوره نشست سالانه «مجمع بین‌المللی اقتصادی» است. این رویداد زمانی به عنوان «داووس روسیه» شناخته می‌شد.
مقامات روسیه از این رویداد برای نشان دادن شکست تلاش‌ها برای منزوی کردن روسیه به‌دلیل جنگ در اوکراین استفاده خواهند کرد.
ایران در ۱۳ مه (۲۳ اردیبهشت) اعلام کرده بود که در حال آماده‌سازی برای میزبانی از رئیس‌جمهوری روسیه است. آخرین مرتبه‌ای که ولادیمیر پوتین با علی خامنه‌ای، رهبر ایران در تهران دیدار کرده بود به ژوئیه ۲۰۲۲ (تیرماه ۱۴۰۱) بازمی‌گردد؛ دیداری که نخستین سفر خارجی آقای پوتین به خارج از قلمرو اتحاد جماهیر شوروی سابق پس از آغاز تهاجم نظامی به اوکراین در ۲۴ فوریه همان سال بود.
هر چند که زمان دقیق سفر برنامه‌ریزی شده پوتین به تهران از سوی دو طرف اعلام نشده است اما تا آن موقع، سخنان آقای پوتین درباره خاورمیانه در نشست سالانه «مجمع بین‌المللی اقتصادی» مواضع روسیه را روشن‌تر خواهد کرد.