حملات سنگین اسرائیل در بامداد جمعه ۱۳ ژوئن که منجر به کشته شدن جمع قابل توجهی از فرماندهان ارشد نظامی ایران شد و به توان نظامی تهران ضربه‌ای شدیدی وارد کرد، نگرانی‌ها درباره فرو رفتن خاورمیانه در بحرانی عمیق را افزایش داده است.
آگهییکی از پرسش‌های مهمی که اکنون مطرح است، اینکه پرده بعدی این نمایش مرگ و قدرت چه خواهد بود؟ آیا رویارویی‌های ایران و اسرائیل، منطقه را وارد یک درگیری خونین و طولانی‌مدت خواهد کرد یا ایران در پی از دست دادن مهره‌های نظامی کلیدی خود، خویشتن‌داری حتی بصورت موفقت را در پی خواهد گرفت؟
سعید جعفری، خبرنگار یورونیوز در این باره با علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران گفتگو کرده است.
یورونیوز: با توجه به حملات روز جمعه اسرائیل علیه ایران، ما باید در انتظار چه باشیم؟ آیا یک جنگ تمام عیار در منطقه شکل خواهد گرفت؟
علی واعظ: «گمان من بر این است که برداشتی که جمهوری اسلامی از حمله اسرائیل دارد، یک حمله محدود به قصد از بین بردن تاسیسات هسته‌ای ایران نیست بلکه حمله‌ای است به قصد متلاشی کردن رژیم جمهوری اسلامی؛ بنابراین این حمله را یک خطر وجودی قلمداد خواهد کرد. به همین دلیل انتظار این است که پاسخی در حد یک خطر وجودی بصورت قاطع و سهمگین بدهد. اما اینکه آیا چنین امکانی را دارد یا نه، برای قضاوت در این باره زود است. زیرا با توجه به نفوذ اطلاعاتی واضح و عظیمی که اسرائیل داشته و توانسته است چنین عملیاتی را انجام دهد و در کوتاه زمان بسیاری از فرماندهان ارشد نظام جمهوری اسلامی را هم از بین ببرد، معلوم نیست که ایران آیا واقعا چنین قابلیتی را دارد که بتواند پاسخ متقابلی به اسرائیل بدهد یا خیر. سوال دیگری که پاسخ آن هنوز مشخص نیست اینکه آیا متحدین ایران در منطقه هم وارد چنین درگیری خواهند شد یا نه؟ پاسخ به این سوال مشخص خواهد کرد که تا چه حد این ریسک وجود دارد که درگیری متقابل ایران و اسرائیل به یک جنگ تمام عیار در خاورمیانه تبدیل شود.»
یورونیوز: با توجه به گزینه‌های احتمالی که ایران در اختیار دارد، آیا ما شاهد یک دور تقابلی رفت و برگشت حملات خواهیم بود یا اینکه اسرائیل سعی خواهد کرد در همین دور، توان پاسخگویی را از ایران بگیرد؟
علی واعظ: «اسرائیل ادعا کرده که این تنها آغاز حملاتش به ایران خواهد بود و این حملات چند روز ادامه خواهند داشت. نوع اهدافی که اسرائیل انتخاب کرده هم نشان دهنده این است که در دور اول حملات، یک حملۀ کامل انجام نشده است؛ زیرا حتی بسیاری از سایت‌های هسته‌ای مانند فردو هدف قرار نگرفته‌اند. می‌توان این انتظار را داشت که حملات اسرائیل موج‌های دیگری داشته باشد. به همین دلیل، ایران هم منتظر نخواهد ماند تا حملات اسرائیل به پایان برسند تا آنوقت پاسخ خودش را بدهد. بنابراین دور از ذهن نیست که شاهد پاسخ ایران در عرض چند ساعت آینده باشیم. پس از آن بستگی به اتفاقاتی دارد که روی زمین می‌افتد؛ بویژه اگر در اسرائیل تلفات جانی وجود داشته باشد، احتمال اینکه آمریکا هم درگیر چنین جنگی شود، بسیار بالا خواهد بود.»