روزنامه‌نگاران با فشارهای فزاینده و فرسودگی شغلی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و برخی برای گذران زندگی به مشاغل جانبی روی آورده‌اند.
آگهیآخرین آمار یورواستات از وضعیت رسانههای اروپا، تصویری دوگانه ارائه می‌دهد. تعداد نویسندگان، روزنامه‌نگاران و زبان‌شناسان در اتحادیه اروپا رو به کاهش است اما در عوض شمار شرکت‌های انتشاراتی رشد قابل توجهی داشته است.
طبق این داده‌ها، شمار فعالان حرفه‌ای این حوزه نسبت به سال ۲۰۲۲ حدود ۲/۵ درصد کاهش یافته است این در حالیست که شرکت‌های انتشاراتی در همین بازه زمانی رشد ۹ درصدی را تجربه کرده‌اند.
بیشترین رشد در تعداد شرکت‌های رسانه‌ای در پرتغال ثبت شده که با افزایش ۷/۳ درصدی در صدر قرار دارد. پس از آن، مالت با ۷/۱ درصد، فرانسه با ۶/۵ درصد و بلغارستان با ۳/۶ درصد قرار دارند.
با این حال، فرانسه همچنان بیشترین تعداد ناشر را در میان کشورهای اتحادیه اروپا دارد؛ نزدیک به ۲۴ هزار شرکت. این در حالیست که این کشور از سال ۲۰۲۲ تاکنون حدود ۱۳ درصد از نیروی حرفه‌ای خود در حوزه رسانه را از دست داده است.
فشار شدید بر روزنامه‌نگاران؛ برخی به مشاغل جانبی روی آورده‌اند
در حال حاضر کمتر از ۸۷۰ هزار نفر در این حوزه در اتحادیه اروپا مشغول به کارند که شامل نویسندگان و زبان‌شناسان نیز می‌شود.
پژوهشی که در ۳۳ کشور اروپایی انجام شده نشان می‌دهد ۶۰ درصد از روزنامه‌نگاران با علائم فرسودگی شغلی روبه‌رو هستند. بی‌ثباتی مالی، سنگینی کارهای اداری، نبود بیمه‌های اجتماعی، نگرانی از اخراج و ترس از تاثیر هوش مصنوعی بر آینده شغلی‌شان از جمله دلایل این وضعیت عنوان شده است.
روزنامه‌نگاران آزاد بیش از دیگران از این بحران آسیب دیده‌اند؛ ۶۲ درصد از آنها ناچار شده‌اند برای تامین معاش خود به درآمدهای جانبی روی بیاورند. آمارها نشان می‌دهد که ۳۷ درصد از آنها وارد حوزه روابط عمومی، ۳۴ درصد دیگر حوزه آموزش و ۱۹ درصد وارد حوزه بازاریابی شده‌اند. گزارش مشترک «تاک تاک» و «دیسپلی اروپا» نشان می‌دهد که گروهی از این روزنامه‌نگاران به مشاغلی مانند کار در میکده‌ها، مشاور املاک یا تحویل کالا روی آورده‌اند.
با این حال، با وجود همه این چالش‌ها ۶۵ درصد شرکت‌کنندگان در این پژوهش معتقدند که طی پنج سال آینده همچنان در حوزه روزنامه‌نگاری فعال خواهند بود.
روزنامه‌نگاران فقط در اروپا تحت فشار نیستند. پژوهشی که سال ۲۰۲۴ در آمریکا توسط موسسه «ماک رک» انجام شد نشان داد که ۵۳ درصد از روزنامه‌نگاران آمریکایی نیز به دلیل فرسودگی، به ترک شغل خود فکر کرده‌اند.
هوش مصنوعی موانع ورود به بازار رسانه را کاهش می‌دهد
هرچند هنوز مشخص نیست که افزایش تعداد رسانههای جدید تا چه حد ناشی از رشد هوش مصنوعی بوده است اما گزارش مجمع جهانی اقتصاد می‌گوید هوش مصنوعی باعث شده ورود به بازار رسانه از جمله نیاز به مهارت‌های فنی و سرمایه‌گذاری‌های سنگین، آسان‌تر شود.
در عین حال، مطالعات دیگر نشان می‌دهد که برخی از تحریریه‌ها تمایلی به استفاده از هوش مصنوعی ندارند. دانشگاه آتن که وضعیت کشورهایی مانند فرانسه، قبرس، یونان و پرتغال را بررسی کرده می‌گوید: «با وجود برخی پیشرفت‌ها، استفاده گسترده از فناوری‌های کلیدی مانند هوش مصنوعی و داده‌های کلان هنوز محدود است.»
از نظر کاهش نیروی حرفه‌ای در حوزه رسانه، پرتغال با ۲۸ درصد کاهش بیشترین افت را در میان کشورهای اتحادیه اروپا داشته است. هلند نیز با ۱۷/۱ درصد افت قابل توجهی داشته و اتریش هم با کاهش ۱۵/۴ درصدی در جایگاه بعدی قرار دارد.
در مقابل، تعداد شاغلین این حوزه در لوکزامبورگ ۶۷/۶ درصد، لتونی ۴۳/۵ درصد و لیتوانی ۲۴/۱ درصد رشد داشته است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
به طور کلی، آلمان با اختلاف قابل توجهه ۲۴۰ هزار نفری در صدر فهرست کشورهای دارای بیشترین تعداد نیروی حرفه‌ای در رسانه قرار دارد. فرانسه با کمتر از ۹۳ هزار نفر در رتبه دوم است و بعد از آن اسپانیا با حدود ۷۴ هزار نفر، ایتالیا حدود ۷۲ هزار نفر و لهستان نزدیک به ۷۰ هزار نفر، قرار دارند.