ماشین زمان یورونیوز فارسی در پنجم ماه مه شما را به تماشای تصاویر سالهای دور میبرد. این بار در گلچین عکسها سری به تولد کارل مارکس میزنیم. تصویری از دیدار مایکل جکسون و پاواروتی در میلان میبینیم و سری به بلفاست میزنیم که پس از مرگ سندز شعلهور شده است.
تولد مارکس؛ «کارگران جهان متحد شوید»
پنج مه ۱۸۱۸
کارل مارکس، فیلسوف، روزنامهنگار، اقتصاددان و نظریهپرداز سیاسی در چنین روزی در شهر ترییر آلمان به دنیا آمد. او بیش از هر چیز بهدلیل تحلیل ریشهایاش از سرمایهداری، تمرکز بر طبقات اجتماعی و ارائه نظریه مبارزه طبقاتی شناخته میشود.
مارکس در کنار دوست و همکار دیرینهاش، فردریش انگلس، کتاب مشهور مانیفست کمونیست (۱۸۴۸) را نوشت که در آن شعار معروف «کارگران جهان متحد شوید» آمده است.
دیگر اثر مهم او، سرمایه (Das Kapital)، نقدی ساختاری بر نظام سرمایهداری است که همچنان منبع اصلی در اقتصاد سیاسی مارکسیستی بهشمار میرود.
تاثیر اندیشههای مارکس، که بهمرور «مارکسیسم» نام گرفت، تنها محدود به جنبشهای سوسیالیستی و کمونیستی نشد؛ بلکه الهامبخش انقلابهای بزرگی در قرن بیستم از جمله انقلاب روسیه (۱۹۱۷)، انقلاب چین (۱۹۴۹) و بسیاری از جنبشهای ضد استعماری در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین شد.
با اینکه بسیاری از نظامهای سیاسیای که به نام مارکسیسم به قدرت رسیدند، منتقدان جدی در زمینه سرکوب، دیکتاتوری و بحرانهای اقتصادی پیدا کردند، اما تفکر مارکس همچنان در نقد نابرابری، قدرت، مالکیت و ساختارهای اجتماعی در دانشگاهها و جنبشهای عدالتمحور، زنده است.
مارکس در سال ۱۸۸۳ (۱۲۶۱ شمسی) در لندن درگذشت و در گورستان هایگیت به خاک سپرده شد. بر سنگ مزارش جملهای از مانیفست کمونیست نوشته شده: «فیلسوفان جهان را تنها تفسیر کردهاند؛ اما مسئله بر سر تغییر آن است.»
آتشفشان پمپئی؛ تصویر مرگ در یک لحظه متوقف شده است
۱۳۴۹ / ۱۹۷۰
در قاب شیشهای، قالب زنی دیده میشود که در جریان فوران آتشفشان پمپئی در حالی که تلاش میکرد از صورت خود محافظت کند، جان باخته است.
در سال ۷۹ میلادی، کوه وزوویوس ناگهان فوران کرد و شهر پمپئی در ایتالیا را زیر خروارها خاکستر داغ مدفون ساخت. ساکنان غافلگیرشده در لحظههای پایانی زندگی، به شکلی دردناک حفظ شدند و گویی تصویری از مرگ در یک لحظه متوقفشده است.
شعلهور شدن بلفاست پس از مرگ بابی سندز
۱۳۶۰ / ۱۹۸۱
سربازان بریتانیایی با معترضان در منطقهای کاتولیکنشین در بلفاست، ایرلند شمالی، پس از مرگ اعتصابغذایی بابی سندز، عضو ارتش جمهوریخواه ایرلند، درگیر شدند.
بابی سندز، عضو ارتش جمهوریخواه ایرلند (IRA)، در سال ۱۹۸۱ در زندان بریتانیا دست به اعتصاب غذا زد و پس از ۶۶ روز جان باخت.
مرگ او به نمادی از مبارزه سیاسی ایرلندیها علیه حضور بریتانیا در ایرلند شمالی بدل شد و موجی از اعتراض و خشونت را در بلفاست و فراتر از آن به راه انداخت.
دیدار مایکل جکسون و پاواروتی در میلان
۱۳۷۶ / ۱۹۹۷
مایکل جکسون، خواننده آمریکایی، و لچانو پاواروتی، تنور ایتالیایی، در مراسم اهدای جوایز تلویزیونی «تلهگاتی» در تئاتر ناتزیوناله میلان یکدیگر را روی صحنه خوشآمد گفتند.
مایکل جکسون، خواننده، ترانهسرا و رقصنده آمریکایی، بهعنوان «پادشاه پاپ» شناخته میشود. او با آلبومهایی مانند تریلز و بدBad، مرزهای موسیقی پاپ، رقص، و ویدیوهای موزیکال را گسترش داد و تاثیر بیسابقهای بر فرهنگ عامه جهانی گذاشت.
پاواروتی، خواننده افسانهای ایتالیایی، صدایی درخشان و قدرت اجرایی بینظیری داشت که اپرا را به گوش میلیونها نفر در سراسر جهان رساند.
او با اجراهای درخشان در آثار وردی و پوتچینی و همچنین با کنسرتهای خیریه و همکاریهای فراموسیقایی، چهرهای محبوب و جهانی شد.